Bhakti yoga wordt vaak de yoga van liefde en overgave genoemd. Wie zich verdiept in de verschillende type yoga, van actieve houdingen tot meditatieve tradities, komt onvermijdelijk uit bij deze vorm van spirituele yoga. Bhakti yoga laat je ervaren dat verbinding maken – met jezelf, anderen en iets groters – minstens zo’n grote rol kan spelen in je yogapad als een fysieke houding.
Wat is Bhakti yoga precies?
Bhakti yoga is een authentieke yogastijl die draait om het ontwikkelen van liefdevolle toewijding. Het woord ‘bhakti’ komt uit het Sanskriet en betekent ‘toewijding’ of ‘liefdevolle overgave’. Waar sommige andere yogastijlen – zoals hatha yoga of vinyasa yoga – vooral focussen op houdingen en beweging, draait het bij bhakti yoga vooral om het hart: liefde, verbondenheid en het uiten van dankbaarheid staan centraal. Deze vorm van yoga is spiritueel en kan diepe emoties aanraken.
In de Bhagavad Gita, een van de belangrijkste teksten uit de yogafilosofie, wordt bhakti beschreven als één van de vier paden naar verlichting. De andere drie zijn jnana yoga (yoga van kennis), karma yoga (yoga van dienstbaarheid) en raja yoga (koninklijk pad, oftewel meditatie en controle van de geest). Elk pad heeft zijn eigen focus. Bhakti richt zich helemaal op gevoelsbeleving en toegewijde liefde.
Hoe beoefen je bhakti yoga?
Bhakti yoga kent allerlei vormen, en je hoeft echt geen expert te zijn in meditatie of yoga-houdingen om eraan mee te doen. De bekendste manieren zijn:
- Mantra’s chanten of zingen (kirtan) – vaak gezamenlijk, want Bhakti yoga gaat veel over samen beleven
- Gedichten, gebeden of dankbaarheid uitspreken
- Het maken van kunst of muziek vanuit toewijding
- Kleine rituelen: bijvoorbeeld een kaars branden als teken van dankbaarheid
- Geef liefdevolle aandacht aan iets of iemand, zonder iets terug te verwachten
Het is dus veel meer dan alleen maar stilte en meditatie. Bhakti nodigt juist uit tot expressie – zingen, muziek maken, offeren. De sfeer is vaak warm en open. Je mag jezelf zijn, met alles wat je voelt en denkt.
Waarom kiezen voor bhakti yoga?
Niet iedereen voelt zich thuis bij dezelfde yogastijlen. Waar de een rust vindt in de stilte van meditatiekussens, heeft de ander behoefte aan beweging of juist aan verbinding. Bhakti yoga spreekt vooral mensen aan die houden van het gezamenlijk beleven, het openen van het hart en het werken aan een gevoel van dankbaarheid en liefde.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat gezamenlijke rituelen, zang en positieve emoties daadwerkelijk bijdragen aan een gevoel van zingeving en onderlinge verbondenheid. Bhakti yoga biedt hiervoor een prachtige vorm – en is helemaal niet ‘vaag’ of zweverig. Het draait simpelweg om liefde en toewijding, iets wat iedereen op zijn of haar eigen manier kan ervaren.
Tijdens kirtan (Mantra-zang) komt het endorfine-niveau in het lichaam omhoog. Dit kan bij regelmatige beoefening echt bijdragen aan een gevoel van blijdschap en verbondenheid – een fijne extra bonus.
Symboliek in bhakti yoga
Bhakti yoga is rijk aan symboliek. Er wordt vaak gebruikgemaakt van bloemen, kaarslicht, water en kleurige doeken. Bloemen staan traditioneel symbool voor pure liefde en schoonheid. Het aansteken van kaarsen of het offeren van fruit is geen ‘verplichte religie’, maar een manier om aandacht te geven aan wat je waardevol vindt – een krachtig ritueel dat je ook zelf eenvoudig kunt toepassen.
Mantra’s zijn ook typisch voor deze yogastijl. Een mantra (een klank, woord of zin) kan je helpen je te focussen en je hart te openen. Vaak worden deze teksten herhaald en gezongen tijdens kirtan-sessies, wat werkt als een soort muzikale meditatie.
Praktische tips voor jouw bhakti-ritueel
Je hoeft geen spiritueel meester te zijn om met bhakti yoga te starten. Dit zijn eenvoudige manieren om meer hart en liefdevolle aandacht te brengen in je dagelijks leven:
- Begin je dag met het aansteken van een kaars of het neerleggen van een bloem op een speciaal plekje
- Zing (of fluister) een mantra die bij je past – het hoeft niet perfect of muzikaal te zijn
- Schrijf heel bewust op waar je vandaag dankbaar voor bent
- Uit je waardering naar iemand in je omgeving – een simpel compliment doet wonderen
- Maak een klein altaartje waar je je meditaties of intenties kracht bijzet, bijvoorbeeld met een mooi meditatiekussen
Zo kan spirituele yoga helemaal jouw eigen vorm krijgen. Gevoel telt, perfectie niet.
Bhakti yoga versus andere yogastijlen
In het uitgebreide veld van yoga stijlen is bhakti yoga onderscheidend omdat het zich volledig richt op het hart en minder op het fysiek. Waar power yoga, yin yoga of ashtanga draaien om houdingen, flexibiliteit en kracht, draait bhakti yoga om expressie en het versterken van je innerlijke belevingswereld.
Veel yogascholen organiseren speciale kirtan-avonden of ritueelmomenten, naast de traditionele yogalessen. Je kan beide combineren voor een compleet(er) yogapad. Dat is het mooie van de verschillende type yoga: er zit altijd iets tussen wat bij jouw behoeften past.
Bewust kiezen voor spirituele yoga
Bhakti yoga is geen religieuze verplichting en er zijn geen vaste regels waaraan je moet voldoen. Wij zijn altijd eerlijk: het belangrijkste is vooral dat je je eigen vorm vindt. Laat je inspireren door de symboliek, door muziek, gedichten of bijvoorbeeld een periode van stilte. Gebruik waar je wilt fijne accessoires, maar weet dat het belangrijkste altijd jouw intentie en gevoel is. En, zoals altijd: pas op met valse beloftes. Bhakti yoga kan je helpen je meer verbonden te voelen, maar het is geen oplossing voor medische of psychische klachten. Bij twijfel: zoek altijd ondersteuning waar nodig.
Veelgestelde vragen
Is bhakti yoga geschikt voor beginners?
Zeker! Bhakti yoga draait niet om ervaring of perfecte houdingen. Iedereen kan starten, zelfs zonder ervaring – het belangrijkste is je intentie en openheid.
Moet ik religieus zijn voor bhakti yoga?
Nee, Bhakti yoga is geïnspireerd op spirituele tradities, maar iedereen kan het doen. Het draait om toewijding en liefdevol leven – religie is geen vereiste.
Wat is het verschil tussen bhakti yoga en meditatie?
Bhakti yoga legt de nadruk op expressie, bijvoorbeeld door zingen of rituelen. Meditatie gaat juist vaak over stilte en observatie. Beide sluiten elkaar niet uit – ze kunnen elkaar juist versterken.