De Chinese orgaanklok is een overduidelijk concept in de Chinese cultuur. Voor hen, bestaat er geen twijfel over dat onze organen op het ene moment van de dag actiever zijn dan op een ander.
Deze orgaanklok kan behoorlijk bepalend zijn op onze fysieke maar óók op onze emotionele gezondheid. Het in lijn leven met de orgaanklok heeft invloed op je energielevel en humeur gedurende de dag.
Maar welk orgaan is het meest actief op welk moment? En wat is dan de emotionele en fysieke invloed die het heeft op deze uren van de dag? Antwoord op deze vragen en tips over hoe je kan leven volgend je orgaanklok lees je hier.
Wat is de orgaanklok?
Laten we bij het begin, beginnen. De orgaanklok volgt een 24-uurs cyclus waarin twaalf hoofdorganen elkaar afwisselen. Tijdens hun actieve 2 uren werken de organen het meest efficiënt. Precies twaalf uur later bevindt datzelfde orgaan zich in een rustfase - en is deze dus juist op zijn zwakst.
Een voorbeeld: de maag is tussen 07:00 en 09:00 uur op z’n sterkst – het ideale moment voor een voedzaam ontbijt. Twaalf uur later, tussen 19:00 en 21:00 uur, is de maag juist op zijn zwakst en is het minder verstandig om zwaar te eten.
Door rekening te houden met deze ritmes, ondersteun je niet alleen je spijsvertering en fysieke gezondheid, maar ook je emoties en mentale welzijn.
De orgaanklok, is een verlenging van het concept "meridianen". Elke orgaan heeft zijn eigen meridiaan waar energie door stroomt die deze activiteit reguleert. Lees hier meer over de 12 meridianen.
De 12 orgaansystemen en hun actieve tijden
Op een strikte manier leven volgens de orgaanklok, is enorm lastig. Ik zou je dan ook willen inspireren om hier en daar wat van deze kennis toe te passen op de gebieden die jij het interessantst vindt. Zo kan jij vinden, wat de meest positieve invloed heeft op jouw leven.
Wil je leven volgens de orgaanklok afstemmen op jouw werkritme? Bekijk dan deze tips.
Lever
Actieve uren: 01:00 – 03:00 uur
Rustfase: 13:00 - 15:00 uur
De lever is in het begin van de nacht het drukst bezig met fysiek en mentaal ontgiften. Rusten tijdens deze uren is dan ook cruciaal voor een energieke werking van de lever. De lever is verbonden met boosheid en frustratie. Word je vaak rond dit uur wakker, dan kan dat duiden op onverwerkte boosheid of een overbelaste lever. De praktische les? Zorg voor voldoende slaap in deze uren en vermijd laat in de avond alcohol of zwaar eten. Sta je wel graag tot diep in de nacht in de club? Dan weet je nu waarom je soms overvallen kan worden met frustratie en boosheid.
Longen
Actieve uren: 03:00 – 05:00 uur
Rustfase: 15:00 – 17:00 uur
Waarom mediteren monniken zo vroeg? Omdat je longen dan optimaal functioneren! Dit vroege uur is ideaal voor meditatie, waarin je de longen extra stimuleert met ademhalingsoefeningen. Maar geen paniek, het werkt ook goed om je lichaam het proces te laten ervaren tijdens je slaap. Emotioneel staan de longen symbool voor verdriet en het vermogen om los te laten. Dit is ook de reden waarom ademsessies, gepaard kunnen gaan met emotie en tranen, een heel natuurlijk proces van los laten. Andersom werkt dit ook. Heb je overdag last van je ademhaling? Kijk dan naar wat jou op dat moment verdrietig maakt.
De rustfases van de lever, en longen kunnen er voor zorgen dat je je sneller vermoeid voelt. Om dit tegen te gaan kan je veel water drinken, kleine pauzes inlassen of lichte activiteiten plannen.
Dikke darm
Actieve uren: 05:00 – 07:00 uur
Rustfase: 17:00 – 19:00 uur
De dikke darm zorgt voor uitscheiding en helpt je letterlijk en figuurlijk los te laten. Opstaan rond dit tijdstip, kan er dan ook voor zorgen dat je direct naar het toilet moet. Psychisch staat dit orgaan voor besluitvaardigheid en het opruimen van emotionele bagage. Stagneert je stoelgang? Ga dan bij jezelf na of je mentale ballast vast houdt. Stimuleer de dikke darm, start de dag licht en helder. Begin je dag met een glas warm water of een korte yogasessie, en gebruik dit moment om je lichaam én geest schoon te maken.
Maag
Actieve uren: 07:00 – 09:00 uur
Rustfase: 19:00 – 21:00 uur
Tijd voor een stevig ontbijt. De maag verwerkt nu je voedsel optimaal en zet het om in energie. Een gek tegenwicht is, dat op emotioneel niveau, de maag verbonden is met walging. Er kan snel een vol of zelfs misselijk gevoel ontstaan doordat de dikke darm zijn meest actieve periode al heeft gehad. Probeer desondanks te ontbijten om deze twee organen te helpen in balans te blijven. Begin klein, en eet steeds een beetje meer. Je zal zien dat het uiteindelijk bijdraagt aan je energieniveau gedurende de dag - zeker als je de vroege bak koffie overslaat!
In de rustfases van de dikke darm en maag, is het gek genoeg af te raden zwaar te eten. Onhandig, want ik denk dat de meeste van ons rond deze tijdstippen juist onze grootste maaltijd van de dag nuttigen. Een tip voor leven met de orgaanklok is dan toch, te kiezen voor licht verteerbare maaltijden (soep, salade, rijst...), en deze te combineren met een warme drank na afloop om je organen te ondersteunen.
Milt
Actieve uren: 09:00 – 11:00 uur
Rustfase: 21:00 – 23:00 uur
De milt en alvleesklier zetten voedingsstoffen om in bruikbare energie. Handig dus, dat deze optimaal presteert na het consumeren van ons stevige ontbijt ;). Mentaal ondersteunt de milt je concentratie en vermogen tot reflectie. Dit is hét moment om optimaal gebruik te maken van je productiviteit. Verzet een berg werk, of doe mee aan een sportles. Studeer, vergaar kennis, schrijf of los complexe problemen op. Niet ontbeten? Dan zijn er minder voedingsstoffen die omgezet kunnen worden. Je kan gaan piekeren of je onzeker voelen. Een korte wandeling, of een yogales kan je helpen om weer focus te krijgen.
Hart
Actieve uren: 11:00 – 13:00 uur
Rustfase: 23:00 – 01:00 uur
Het hart draait om vreugde, liefde en verbinding. Het pompt bloed en voorziet je hele lichaam van zuurstof en energie. Rond het middaguur is je hart het sterkst, en dit is een goed moment voor sociale contacten. Plan belangrijke gesprekken in deze uren: je staat opener, warmer en intenser in contact met anderen. Ook in de liefde kan dit leiden tot een diepere en liefdevollere connectie. Aan de andere kant, ben je gekwetst? Dan voel je dit rond het middag uur het meest.
Het is slim om intensiviteit te vermijden in de rustfases van je milt en hart. In beide gevallen, kan er sneller mentale vermoeidheid optreden - zowel na teveel productieve als sociale prikkels. Ben je wel eens over je moeheid heen? Dat is wat hier gebeurt.
Dunne darm
Actieve uren: 13:00 – 15:00 uur
Rustfase: 01:00 – 03:00 uur
De dunne darm verwerkt voeding, absorbeert voedingsstoffen en helpt onderscheid maken: fysiek én emotioneel. Ook hier, zien we weer de voordelen van voedzaam eten op ons energieniveau. Het is een andere, actieve periode op onze dag. In lijn met de rust periode van de lever, zien we dat lichte beweging en voldoende vocht kan helpen je emotionele helderheid en fysieke spijsvertering te optimaliseren. Het is het moment voor dagelijkse taken. Maar ook krijgt creativiteit vrij spel. Vergaarde informatie van de ochtend wordt gefilterd, en kan verwerkt worden in concrete ideeën. Onzeker of kwetsbaar? Dan kan de energie van de dunne darm verstoord zijn.
Blaas
Actieve uren: 15:00 – 17:00 uur
Rustfase: 03:00 – 05:00 uur
De welbekende 15:00 dip, ervaar jij hem ook wel eens? Je blaas is actief, en voert veel vocht af. Het kruispunt van deze actieve fase en de rustfases van de lever en longen zorgen voor de perfecte cocktail voor een energiedip. Maar er is een simpele oplossing: water, water en nog eens water. Gestagneerde energie, kan je weer laten vloeien door je vocht en zout gehalte aan te vullen, een korte pauze te nemen en te bewegen. Dit alles helpt je mentale veerkracht te vergroten, ondanks dat je je soms aan de kleinste dingen kan irriteren in deze uren - thanks blaas.
De rust fases van de dunne darm en blaas vallen in de nachtelijke uurtjes. Ze hebben 1 duidelijke overeenkomst, en dat is de behoefde aan rust, zachtheid en herstel. Gun je lichaam dit.
Nieren
Actieve uren: 17:00 – 19:00 uur
Rustfase: 05:00 – 07:00 uur
De nieren filteren je bloed en worden in de traditionele Chinese geneeskunde gezien als de bron van levensenergie. Om er ook voor te zorgen dat er genoeg energie wordt geleverd, is dit een goed moment voor een voedzame, maar lichte maaltijd. De emotie die hoort bij een verstoring in de meridianen van de nieren is angst. Rustige activiteiten zoals yoga of meditatie, kunnen je helpen reflecteren en de oorzaak van de emotie achterhalen.
Bloedsomloop
Actieve uren: 19:00 – 21:00 uur
Rustfase: 07:00 – 09:00 uur
Voeding is optimaal geconsumeerd en verwerkt, het bloed is optimaal gefilterd, tijd om voedingsstoffen en energie optimaal door je lichaam te verspreiden. Idealiter gebruiken we deze energie nu voor herstel van het lichaam. Op emotioneel vlak gaat dit uur dan ook over intimiteit, liefde en verbinding. Dit is de tijd om te ontspannen met een boek, meditatie of een fijn gesprek met je partner, en vriend of vriendin. Vermijd grote maaltijden, zodat je lichaam zijn energie kan gebruiken voor herstel in plaats van vertering, en je kan zakken in ontspanning.
De rustfase van de nieren en bloedsomloop, is de beginface van de dag. Het is aan te raden de dag rustig te starten, op te warmen en wakker te worden. Om vervolgens vanaf 7:00 actief en energiek de dag te kunnen beginnen. In de ochtend kan je je kwetsbaarder, en emotioneler voelen. Blijf dus dicht bij jezelf en je behoefden.
Verwarmer
Actieve uren: 21:00 – 23:00 uur
Rustfase: 09:00 – 11:00 uur
De verwarmer is geen fysiek orgaan, maar een energetisch systeem. Het kernwoord van de verwarmer is balans. Het regelt de balans tussen het hormoonstelsel en je stofwisseling, zorgt voor een goed evenwicht tussen spanning en ontspanning en de balans tussen de organen wordt hersteld. Dit is de overgang naar de nacht: een perfect moment om schermen uit te zetten, je slaapkamer op te ruimen en een avondritueel te starten. Als de verwarmer moeite heeft met je lichaam in balans krijgen, kan je je moedeloos voelen. Ga dan vooral lekker slapen.
Galblaas
Actieve uren: 23:00 – 01:00 uur
Rustfase: 11:00 – 13:00 uur
De galblaas helpt vetten verteren en repareert cellen. Vanaf 23:00 laadt je zelfvertrouwen en het vermogen om keuzes te maken, op. De fysieke en emotionele effecten van een goed werkende galblaas, ervaar je echter wel het beste als je slaapt in deze actieve periode. Slaap je vaak later dan 23:00? Dan is het aan te raden minimaal 2x in de week te proberen voor elven te slapen.
Het begin van de werkdag zijn de rustfases van de verwarmer en galblaas. Een gevoel van een verminderde balans, en opgejaagdheid of twijfel kan op komen zetten. Aan de andere kant, als je deze emoties goed kanaliseert, kan dit bijdragen aan een vergrootte productiviteit.
Een holistische benadering
Een optimaal ritme met de orgaanklok, zorgt voor een gebalanceerd leven. Zowel op fysiek als emotioneel vlak, begrijp je bepaalde gevoelens of gedrag. Energiedipjes overdag of een biologische klok die je elke nacht om het zelfde tijdstip wakker maakt, kan duiden op een disbalans in het desbetreffende orgaan. Luisteren naar je lichaam is het beste wat je kan doen!
Neem deze theorie niet als enige waarheid aan. Dit is een holistische benadering van gezondheid, mogelijk ter aanvulling op de westerse klassieke geneeskunde.
Veelgestelde vragen
Wat is de Chinese orgaanklok precies?
De orgaanklok is een concept uit de traditionele Chinese geneeskunde dat laat zien dat elk orgaan een piekperiode van twee uur heeft waarin het optimaal functioneert. Het helpt je begrijpen wanneer je lichaam het beste bepaalde processen kan uitvoeren.
Hoe kan ik de orgaanklok toepassen in mijn dagelijks leven?
Door je eetmomenten, rust en activiteiten meer in lijn te brengen met de actieve uren en rustfases van je organen.
Wat gebeurt er tijdens de rustfases van de organen?
In de rustfases is een orgaan gevoeliger en vatbaarder voor overbelasting. Het is daarom belangrijk om in die periodes zachtere keuzes te maken, zoals lichte maaltijden, voldoende slaap of juist een rustige start van de dag.
Welke rol spelen emoties in de orgaanklok?
Elk orgaan is gekoppeld aan een emotie. Zo hoort verdriet bij de longen en boosheid bij de lever. Wanneer een orgaan uit balans is, kun je dat dus merken aan zowel je fysieke klachten als je emotionele staat.
Is het echt nodig om strikt volgens de orgaanklok te leven?
Niet per se. Het is vaak al waardevol om kleine aanpassingen te doen, zoals het plannen van een lichte avondmaaltijd of een rustige ochtendroutine. Experimenteer en kijk wat voor jou werkt, zonder dat je hele leven op de kop hoeft.